Hoe leuk is het om een moeder te zijn! Ik vond het altijd geweldig om een baby te knuffelen en te verzorgen. De baby werd groter: een dreumes, een peuter en een kleuter. Een peuter krijgt al een eigen mening, kan zich al uitdrukken, wil zich ontwikkelen en denkt dat de wereld er voor hem is. Dat is ook de leeftijd dat de peuter denkt te weten hoeveel en wanneer hij moet slapen. Maar….. welk slaapschema hoeveel slaap heeft je kind nodig en wie beslist of het bedtijd is?

We slapen liefst een derde van ons leven. En dat is niet zonde van onze tijd, want slapen is erg belangrijk voor zowel het lichamelijke als geestelijke herstel.

NPO focus, waarom is slapen belangrijk?

Wanneer heeft je kind geen dutjes meer nodig?

Toen je peuter nog een baby was sliep hij wel 5 of 6 keer per dag, daarna werden de dutjes minder, maar vaak wel langer. 

Een kind van ongeveer 12 maanden heeft ’s morgens vaak geen dutje meer nodig en slaapt overdag dus nog maar 1 keer. Tot ongeveer 3 jaar slaapt een peuter tussen de middag nog 1 a 2 uur. 

Vaak willen ouders dat hun kleuter nog een middagdutje doet, omdat dit een heerlijk rustig moment van de dag is en u als ouder weer energie op kan laden voor de rest van de dag, of omdat je merkt dat je peuter dit echt nog nodig heeft, omdat hij anders ‘s avonds te moe is om bijvoorbeeld te eten. 

Ouders hebben vaak net zo hard een middagpauze nodig dan hun peuter!

Hoe zorg ik ervoor dat mijn peuter een dutje gaat doen?

Net als bij de avondroutine (knuffelen, badje,  boekje, tanden poetsen, pyjama aan…) is het belangrijk om een korte slaaproutine voor het middagdutje te hebben. Bijvoorbeeld: schone luier, of plasje op het potje, muziekje luisteren, prentenboekje lezen en naar bed…  

Als er ondanks de routine problemen blijven ontstaan, is het belangrijk niet te snel deze routine te veranderen, want je weet: als je een peuter iets toegeeft, is het moeilijk om consequent te blijven. Wel kan je met je kind een soort van compromis sluiten. Als je peuter een half uurtje, of langer rustig in zijn bedje naar muziek luistert, met zijn knuffels speelt, of boekjes kijkt, zal het ook tot rust komen en heb jij even een periode voor jezelf.

Mocht je kindje een erg moeilijke slaper zijn die maar niet in slaap komt en telkens weer wakker wordt naar een kort slaapje dan zou je de Numsy kunnen proberen. Ik ben er zelf altijd erg sceptisch over geweest maar ik heb nu al meerdere tips gekregen van lezers en ouders over dit product. De Numsy produceert natuurlijke geluiden waardoor je kindje zich kan ontspannen en wat ook heel belangrijk is dat het geluid ervoor zorgt dat factoren van buitenaf moeilijk op te vangen zijn. Ook hanteren ze een 100% klant tevredenheidsgarantie. Dus mocht het bij jou kindje niet werken dan ontvang je het aankoop bedrag weer terug!

Als het middagdutje een worsteling wordt.

Wanneer het middagslaapje een worsteling wordt en de behoefte van slaap bij je peuter afneemt , is het beter dit op te geven. Wel kan je bijvoorbeeld iets bedenken, zodat je toch een moment aan je rust toekomt. Ik had altijd voor dit moment een favoriete speelgoed weggezet. Iets waar hij zelfstandig mee konden spelen. Dit speelgoed kwam alleen te voorschijn tijdens mijn pauze ( zo noemde ik dat) Hij wist dat hij alleen moest spelen en had hiervoor uitdagend speelgoed en ik kon na deze pauze er weer tegenaan!

Met deze playdoh set kon hij goed een half uurtje zelfstandig spelen.

Is tv kijken goed of slecht voor het slapen gaan?

Sommige ouders zetten hun kind een half uurtje voor tv, hier is natuurlijk niets mis mee, maar je weet dat je wel in de gaten moet houden, hoeveel je kind tv kijkt en waarna hij kijkt. Van tv kijken krijgen ze erg veel indrukken, die hun hersenen niet allemaal in dat snelle tempo kunnen verwerken. Hoewel hij dus lichamelijk uitrust, zullen zijn hersentjes vaak juist meer te verwerken hebben.

Op welke leeftijd ze het middagslaapje niet meer nodig hebben is erg verschillend per kind. Mijn kinderen waren ongeveer 2 ½ jaar toen ze ‘s middags niet meer naar bed gingen. Maar ik merk op school dat sommige kinderen van bijna 5 jaar af en toe ‘s middags thuis blijven om een dutje te doen.

Hoe laat moet mijn kind naar bed?

De hoeveelheid slaap is niet voor ieder kind hetzelfde, maar gemiddeld zou een kind van 2 jaar 12 tot 14 uur moeten slapen tijdens een etmaal. Hieronder zal ik het schema zetten: ‘Hoelang moet een 2 jarige slapen’.

Toen ik mijn 3 kinderen in deze leeftijd had, ging de jongste van 1 ½ rond 19.00 uur naar bed en de oudste 2 van 3 ½ en 5 ½ rond 19.30 uur. Zo had ik nog even een half uurtje voor de oudsten om samen gezellig een spelletje te doen. Dit werkte prima, totdat de jongste in de gaten kreeg dat zijn grote broer en zus nog niet naar bed gingen. Toen begon hij iedere avond te protesteren. Soms had hij iedere keer een smoesje: slokje water, nog een plasje doen, te koud, te warm…, soms bleef hij mama roepen, soms begon hij al te huilen, als hij in de gaten kreeg dat het bedtijd voor hem werd. 

Omgaan met slaapregressie

Een peuter is een geweldig kind, dat rond 1 ½ jaar of soms wat later in de gaten krijgt, dat hij een eigen mening heeft. Hij vindt dat de wereld om hem draait en is dus nog erg egocentrisch. Je zal begrijpen dat in deze periode je kind zal denken dat zijn mening erg belangrijk is. Waarschijnlijk heb je al meegemaakt dat hij ineens zelf wil beslissen wat hij eet. Hoe moeilijk is het om daarmee om te gaan. Hierover heb ik een blog geschreven: Eetproblemen bij dreumes, peuter en kleuter

Deze koe is een nachtlampje en een slaaptrainer tegelijk. Ook kan je Pinguïn aan je telefoon koppelen, zodat je kind naar verhaaltjes en kinderliedjes kan luisteren.

Wie bepaald wanneer het bedtijd is:

Maar nu wil je kind ook beslissen hoe laat hij naar bed gaat. Ik weet dat het dan moeilijk is om je geduld te bewaren. Aan het einde van de dag is het voor vaders en moeders ook fijn om even iets zonder kinderen te doen en tijd voor elkaar of voor jezelf te hebben. Als dan je kind telkens uit bed komt, of gaat huilen en het wel een uur duurt, voordat hij uiteindelijk slaapt, heb je echt de energie op. Opvoedings-stress, hoe kom je ervan af?

Allereerst moet je natuurlijk weten waarom je peuter niet gaat slapen. Het kan natuurlijk zijn, dat hij bang is, omdat kinderen in deze periode fantasie en werkelijkheid door elkaar halen. Hij kan dan van een knuffel in het schemerdonker bang zijn, omdat hij vindt dat het een monster is. Ook kunnen kinderen rond deze leeftijd verlatingsangst hebben. Als mama zijn slaapkamer uitgaat, is ze dan helemaal weg??? Komt ze wel terug??? Het makkelijkste is, voor een kind om dit te controleren door steeds MAMA!!! te roepen.

In mijn blog: Slaapproblemen bij peuters en kleuters vind je 20 goede tips om slaapproblemen op te lossen. Belangrijk is, dat je onderzoekt wat het beste bij jou en je kind past en dat je deze routine ook minstens 14 dagen volhoudt, voordat je weer iets anders probeert. Consequent zijn, zonder te streng, is moeilijk, maar geloof me; dat werkt het beste. Hoe zou ik anders nog steeds, na 30 jaar, met heel veel plezier kleuterjuf kunnen zijn.

Hoe belangrijk is voldoende slaap voor mijn peuter? 

Slaap is dus heel belangrijk voor het lichaam. Maar vooral voor een peuter en kleuter is slaap ook heel belangrijk om alle prikkels die zijn wereldje binnenkomen te verwerken. De wereld wordt, voor je kind, steeds groter. Toen hij nog een baby was,  lag hij veel in zijn bedje, de box of op een deken in de kamer. Daarna kroop hij rond en ging hij in huis op ontdekkingstocht. Toen hij kon lopen werd de wereld nog groter voor hem. Maar nu hij 2 jaar is, of ouder, probeert hij alles wat hij meemaakt en ziet te begrijpen: ‘Waarom ga jij weg mama?’ antwoord: ‘Ik moet werken’. ‘Waarom moet jij werken mama?’ ’Om centjes te verdienen.’ ‘ Waarom moet jij centjes verdienen?’….je kent het wel. Deze vragen stoppen niet. U begrijpt dat er veel in de hersenen van deze kinderen gebeurd. Dat is ook een goede reden, waarom je kind voldoende slaap moet krijgen. 

Een dagschema voor je peuter

Als je dreumes of peuter naar de opvang moet, omdat beide ouders werken zal het volgende  schema anders zijn. Belangrijk is en blijft dat je ruim op tijd opstaat, zodat de dag voor je gezin rustig zal starten.

Nu gaan we uit van een dag thuis zijn. Niet ieder gezin is hetzelfde en natuurlijk zijn ook niet alle 2 jarigen hetzelfde, maar waarschijnlijk heb je steun aan mijn schema en natuurlijk kan je deze aanpassen voor je eigen gezin. Belangrijk blijft ook nu weer de routine.

7.00 uur opstaan.

• Soms is een peuter eerder wakker, maar het zou fijn zijn om hem eraan te wennen, dat hij in zijn bedje blijft tot mama of papa hem eruit haalt om bijvoorbeeld 7 uur. Als kinderen hieraan wennen, zullen ze even met de knuffels gaan spelen, of nog even luieren, totdat het tijd is.

7.30 uur ontbijt

• We ontbijten altijd rustig aan tafel en niet bij de tv. Eerst een boterham met iets gezonds, wie er nog iets lust, mag een boterham met een beetje zoet beleg. Als je hierin consequent bent, zal dit geen probleem zijn. Iedereen zit aan tafel, totdat het ontbijt op is.

8.00 uur  zelf spelen

• Vader of moeder doet het huishouden, terwijl je kind zich een tijdje zelf vermaakt. Natuurlijk houden we hem in de gaten, maar laat hem niet teveel aandacht eisen. Ook zelf spelen is goed voor zijn ontwikkeling en als hij even niets weet te doen, mag hij zich best even vervelen. Hij zal zelf weer iets ontdekken om mee te spelen.

9.00 uur samen spelen

• Heerlijk, de keuken en de slaapspullen zijn weer opgeruimd. Nu weet je kind dat er tijd voor hem is. Samen boekjes lezen, samen een spelletje doen, samen door de kamer dansen, er zijn veel leuke dingen die je met een 2 jarige kan doen. 

10.00 uur koffietijd

• U drinkt een kopje koffie of thee, terwijl je kind een sapje, wat yoghurt, of water krijgt met iets kleins te eten. Je kan ook dit moment gebruiken om je kind fruit te geven.

• Misschien laat je je kindje weer even alleen spelen, terwijl jij even de krant leest of iets anders doet voor jezelf.

11.00 uur tijd om buiten te zijn

• Zelfs als het regent of koud is, is het voor peuters en kleuters geweldig goed om buiten te zijn. Doe een regenjas en laarsjes aan. Ga naar de tuin of naar het park. Stamp in de plassen, kijk naar de natuur. Liever niet in de buggy, want ze moeten juist in de buitenlucht bewegen. Neem een poppenwagentje, een loopfietsje, tractor of iets dergelijks mee.

Het volgende loopfietsje is veilig, omdat het stuur recht is, zal het bij een val plat op de grond komen te liggen, waardoor je kind zich niet kan bezeren door op het stuur te vallen. Met deze fiets leert je peuter al de belangrijkste dingen om later te leren fietsen, zoal evenwicht en sturen.

12.00 uur lunchtijd

• Je kind zal van het buiten zijn hongerig geworden zijn. Je eet natuurlijk weer samen met je kind aan tafel. Brood, misschien met soep erbij. Na het eten zal je kind slaperig worden en is het makkelijk om hem een dutje te laten doen.

13.00 uur tijd voor een dutje

• Na een korte slaap routine, van schone luier, of plasje doen op het potje, pyjama aan en klein boekje voorlezen of slaapliedje zingen, zal je kind een heerlijk dutje gaan doen. Jij hebt dan even tijd voor jezelf. Probeer dan in deze periode ook niet het huishouden te gaan doen.

Een absolute aanrader voor een voorleesboekje is dit boekje van Paw Patrol. Welk kind is hier niet gek van, de kinderen van mijn dochter in ieder geval wel. Ik heb de jongste van mijn dochter dit boekje cadeau gedaan. En inmiddels is dit het favorieten voorleesboekje geworden!

14.30 of 15.00 uur samen spelen.

• Mijn ervaring is, dat een kindje even aandacht nodig heeft, als het een dutje gedaan heeft. Even iets eten en wat drinken, misschien wat fruit. Even samen  spelen en wat knuffelen, of stoeien maken je kindje weer helemaal wakker en fit.

16.00 uur zelf binnen spelen of samen naar buiten.

• Als het lekker weer is, kan je peuter of kleuter ook heerlijk buiten spelen in de zandbak in de speeltuin, terwijl u kan kletsen met vrienden of vriendinnen die ook met hun kinderen in het park zijn. Zo kan ook je peuter sociaal bezig zijn. Ook binnen is er voor je kindje genoeg te beleven. Een grote doos van bv de boodschappen en wat knuffels geven je peuter al genoeg uitdaging om een tijdje druk te zijn en ruimte en inhoud te ervaren.

17.00 uur eten koken 

• Eten koken doe je samen met je peuter. Betrek hem bij het ‘snijden en wassen van de groenten en het tafel dekken. Je kindje zal daarna heerlijk zijn bordje leegeten.

17.30 uur aan tafel

• Je partner zal inmiddels ook thuis zijn, zodat jullie samen kunnen eten. Praat gezellig met elkaar, zodat er een fijne sfeer aan tafel is. Iedereen helpt met tafel afruimen en alles op te ruimen. Je kleuter kan ook helpen of speelt even alleen. 

18.30 naar bed

• Waarschijnlijk zal je partner het leuk vinden om de slaaproutine met jullie kindje te doen, of een deel ervan. Maak het niet tot een groot feest, met veel gestoei, want dan zal het voor je peuter of kleuter moeilijk zijn om in te slapen.

Slaapschema voor je dreumes en peuter

Dit is een gemiddelde. Er zijn dus kinderen die minder, maar ook die meer slaap nodig hebben. Als je kind overdag energiek en vrolijk is, dan kan je er vanuit gaan dat het het voldoende nachtrust krijgt. Is je peuter of kleuter prikkelbaar, hangerig en snel ziek, dan zal hij waarschijnlijk onvoldoende slaap krijgen.

Ken je Bing het konijntje? Erge leuke ontspannen verhaaltjes voor peuters en kleuters:

Vaak is het zo dat je een bepaald schema niet heel lang zonder aanpassingen kan volgen. Je zult merken dat er telkens na ongeveer 2 maanden veranderingen zijn, waardoor je aanpassingen in je schema moet doen. De ontwikkeling van je kind staat niet stil en als ouder moet je hierop anticiperen. Als bijvoorbeeld het middagslaapje niet meer nodig is, kan je toch een pauze moment creëren, door samen boekjes te lezen.